Hoe langer ik teams begeleidde, hoe meer ik me afvroeg: ‘Waarom gaat het zo vaak mis en hoe kun je voorkomen dat dit gebeurt?’ Hierin heb ik vijf belangrijke inzichten opgedaan.
- Kijk naar je team als een aparte eenheid, een geheel met specifieke, bij dat team behorende, kenmerken en gedragingen. Een team is een levend organisme, een sociale groep met gedragingen die niet hetzelfde zijn als een optelsom van het gedrag van de teamleden. Mensen gedragen zich in een groep vaak anders dan als individu. Elk team heeft hierin een eigen dynamiek. Als het team als geheel een blinde vlek is, kun je niet aan de gezondheid van je team werken.
- Neem als manager de gezondheid van je team op in je doelstellingen. Een manager wordt meestal niet afgerekend op de gezondheid van zijn team. Daarom moet je als manager de gezondheid van je team zelf prioriteit geven en er met je teamleden over praten.
- Bouw aan een goede teamconditie. Een goede teamconditie legt de basis voor een sterk team. Als je preventief werkt aan de teamconditie, creëer je tevens een gemeenschappelijke taal en een gemeenschappelijk referentiekader voor als het spannend wordt. In dit boek bespreek ik drie kenmerken van een goede teamconditie: veiligheid en vertrouwen, leiderschap als groepsproces en balanceren in de samenwerking.
- Wat je ziet en hoort ≠ altijd wat er werkelijk speelt. Als je alleen naar gedrag van mensen kijkt en dat interpreteert, kom je vaak niet veel verder. Het gaat erom dat je kijkt naar wat mensen beweegt. Elk gedrag heeft een reden.Dit vraagt van managers een andere manier van kijken. Onderzoek wat er werkelijk speelt, om daarmee niet-effectieve schijnoplossingen te voorkomen.
- Gedrag onder spanning wordt veelal bepaald door vroegere ervaringen. In spannende situaties wordt gedrag onbewust beïnvloed door pijnlijke ervaringen uit het verleden van de teamleden, het team of de organisatie. Deze ervaringen gedragen zich als ‘diepzeestromen’, die op onverwachte momenten naar boven komen en de teamdynamiek beïnvloeden. In dit boek laat ik zien hoe deze ‘diepzeestromen’ ontstaan en hoe je hierover kunt praten met je team om aan een goede stressconditie te werken.
Preventief werken aan een goed teamconditie is belangrijk om als team gezond te kunnen functioneren. In mijn boek ‘Waarom zelfs de beste teams ontsporen‘ werk ik verder uit hoe je dat kunt doen.
Anton Scheffers